Gan là cơ quan thầm lặng nên các bệnh về gan thường diễn tiến rất âm thầm, không có biểu hiện triệu chứng trừ khi tổn thương trầm trọng, vì thế khó phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm. Nếu không theo dõi, chăm sóc, phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh về gan sẽ dẫn đến suy giảm chức năng gan nặng không hồi phục, xơ gan, ung thư gan và có thể tử vong.

Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể. Gan đảm nhận trên 500 chức năng khác nhau. Trong đó, các chức năng chính là:

   - Chuyển hóa thức ăn thành các chất dinh dưỡng cho hoạt động của cơ thể, đồng thời cũng là kho dự trữ dinh dưỡng để cơ thể sử dụng khi cần thiết;

   - Giải độc;

   - Bài tiết mật tiêu hóa thức ăn;

   - Sản xuất một số yếu tố cần thiết cho quá trình đông máu;

   - Chứa các tế bào có khả năng miễn dịch, chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn.

Gan hoạt động 24/24 giờ trong suốt cuộc đời và suy yếu theo tuổi tác.

Gan thường bị bệnh gì?

Phần lớn bệnh gan phát sinh do những thói quen không tốt: rượu bia, thuốc lá, thực phẩm không an toàn, lối sống không lành mạnh,…  

Hình: Tình trạng tổn thương ở Gan 

1. Viêm gan: nghĩa là "tình trạng viêm của gan". Nguyên nhân thường do:

   - Siêu vi: A, B, C, D, E, F, G,…;

   - Tác nhân không phải siêu vi: rượu, nhiễm trùng, nhiễm ký sinh trùng, hóa chất độc hại, viêm gan do thuốc, bệnh tự miễn, ứ đọng các chất kim loại như sắt, đồng trong máu,…

2. Gan nhiễm mỡ: là tình trạng mỡ tích tụ trong tế bào gan > 5% trọng lượng gan. Viêm gan do mỡ là bệnh lý bao gồm gan nhiễm mỡ kết hợp viêm gan.

3. Xơ gan

4. Ung  thư gan

5. Một số bệnh khác: abcess gan, nang gan, u lành tính ở gan,…

Vậy những dấu hiệu nào báo hiệu suy giảm chức năng gan và cảnh báo bệnh gan?

   - Tăng hoặc giảm cân quá mức không giải thích được nguyên nhân;

   - Rối loạn giấc ngủ, rối loạn trí nhớ, lơ mơ, hôn mê;

   - Mệt mỏi thường xuyên;

   - Mất sự ham muốn tình dục, suy giảm khả năng tình dục;

   - Ngứa kéo dài và lan rộng;

   - Da, mắt vàng, nước tiểu sậm màu;

   - Đau bụng, nôn ói, chán ăn;

   - Ói ra máu, đi cầu phân đen hoặc có máu;

   - Bụng to bất thường.

Chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt giúp giải độc gan, phục hồi và tăng cường chức năng gan?

1. Tránh các tác nhân gây tổn hại gan

   - Uống nhiều rượu bia;

   - Chế độ dinh dưỡng không cân bằng: nhiều chất béo, ít chất xơ;

   - Sử dụng thường xuyên các thực phẩm không an toàn (nhiều hóa chất, phẩm màu, thực phẩm nhiễm nấm mốc,…);

   - Sử dụng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ;

   - Môi trường sống ô nhiễm, hút thuốc lá,…;

   - Hành vi tăng nguy cơ lây nhiễm bệnh gan: tiêm chích không an toàn, quan hệ tình dục không an toàn,…;

   - Béo phì, suy dinh dưỡng. 

2. Các tác nhân bảo vệ gan

   - Tập thể dục: tăng cường sức khỏe, kiểm soát trọng lượng cơ thể;

   - Khám và kiểm tra gan định kỳ đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ (nhiễm viêm gan siêu vi B, C; uống nhiều rượu bia; gia đình có người mắc bệnh gan; béo phì,…);

   - Chế độ dinh dưỡng phù hợp: ít béo, tránh dư thừa chất đạm, chất ngọt, không nên ăn quá nhiều gia vị, hóa chất,…;

   - Ăn nhiều ngũ cốc, rau xanh, trái cây tươi có chứa chất xơ;

   - Tránh xa các chất kích thích có chứa nồng độ cao, nhất là rượu bia. Rượu bia chính là "kẻ thù" làm suy hại các chức năng gan;

   - Chủng ngừa viêm gan siêu vi B nếu không có chống chỉ định, chủng ngừa giúp tránh nguy cơ nhiễm bệnh 90% cho trẻ em và người lớn.