An toàn thực phẩm là gì?

An toàn thực phẩm là việc đảm bảo để thực phẩm không gây hại đến sức khỏe, tính mạng con người.

Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm

- Ngộ độc thực phẩm xảy ra phần lớn do việc lựa chọn, chế biến, bảo quản và sử dụng thực phẩm không an toàn, quy trình chế biến không đảm bảo vệ sinh và người trực tiếp chế biến thiếu kiến thức về an toàn vệ sinh thực phẩm và ý thức thực hành vệ sinh kém...

- Ngộ độc thức ăn do vi khuẩn thường chiếm tỷ lệ cao trong đó thịt cá chế biến không đúng cách là thức ăn gây ngộ độc chiếm tỷ lệ cao nhất. Ngộ độc thức ăn thường phụ thuộc vào thời tiết, mùa hè thường xảy ra nhiều hơn mùa đông, ngoài ra còn phụ thuộc vào vị trí địa lý, tập quán ăn uống và điều kiện sinh hoạt…

- Một số loại phụ gia thực phẩm thuộc danh mục cho phép sử dụng như chất bảo quản (Natri benzoat và Kali sorbate…) nhưng được dùng với hàm lượng vượt quá giới hạn không đảm bảo an toàn thì cũng làm thực phẩm trở nên độc và gây hại cho người sử dụng…

Các tác nhân gây ô nhiễm thực phẩm

- Các hóa chất độc hại, kim loại nặng, chất phóng xạ... hiện hữu trong không khí, đất và nước dùng trong việc sản xuất thực phẩm.

- Các hóa chất độc hại sử dụng trong quá trình nuôi trồng thực vật, nuôi cấy thủy sản, động vật trong các trại chăn nuôi bao gồm loại thuốc bảo vệ thực vật, thuốc tăng trưởng, hormone, các loại thuốc kháng sinh bị cấm… sử dụng trong việc sản xuất lương thực.

- Những vi sinh vật gây bệnh trong quá trình xử lý, chế biến, bao bì, đóng gói…

Một số độc tố tự nhiên có trong thực phẩm

- Cyanua (CN) sẵn có nhiều trong sắn, măng... Trong quá trình ngâm măng chua, măng kết hợp với một số enzym trong ruột người tạo thành HCN (Axid Cyanhydric), gây ngộ độc cấp tính.

- Phytate trong ngũ cốc. Cơ thể con người sẽ lập tức bị mất đi 1g Calcium khi nhận được 1g  Phytate.

- Alkaloid (Solanine và Chaconine) trong khoai tây đã mọc mầm hay khi vỏ đã chuyển sang màu xanh, khi tiếp xúc nhiều với tia cực tím, ánh nắng mặt trời thì hàm lượng Solanin trong khoai tây tăng lên rất cao.

- Acid Oxalic thường có ở khế, me...

- Aflatoxin là độc tố do nấm Aspergillus flavus và Aspergillus parasiticus sản sinh ra trong ngô, đậu và lạc ẩm mốc rất độc và có thể gây ung thư gan.

- Histamin trong thức ăn ôi thiu.

- Tetrodotoxin có trong nấm độc, cá nóc, thịt cóc...

10 nguyên tắc vàng trong chế biến thực phẩm an toàn

1. Chọn thực phẩm an toàn.

2. Nấu kĩ thức ăn.

3. Ăn ngay khi thức ăn vừa được nấu chín.

4. Bảo quản cẩn thận thực phẩm đã nấu chín.

5. Đun kĩ lại thực phẩm trước khi ăn.

6. Không để lẫn thực phẩm sống và chín.

7. Luôn giữ tay chế biến thực phẩm sạch sẽ.

8. Giữ bề mặt chế biến, bếp luôn khô ráo, sạch sẽ.

9. Bảo vệ thực phẩm khỏi các loài côn trùng, loài gặm nhấm và các loài động vật khác.

10. Sử dụng nguồn nước sạch.

Hình 1 và 2: Các nguyên tắc cơ bản đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Tất Châu.

(Tổng hợp)